بازگشت
گام های سبز، نشانه های قرمز
عبدالقدیر میرزایی عبدالقدیر میرزایی

«گامهای سبز، نشانه های قرمز»

بخش دوم

 

پژوهشی در راستای نهاد سازی هسته یی ایران

 

  

 

دولت ایران و برنامه های اتومی اش، امتیاز یا دشواری های جهانی

کنش ها و واکنش های منطقه و جهان پیرامون هسته یی شدن ایران

افغانستان و دیدگاه هایش پیرامون توسعه ی برنامه های هسته یی ایران

 

 

چندی پیش برنامه ی پژوهشی را بنام " گام های سبز، نشانه های قرمز"که در محور برنامه های هسته یی ایران و پیامدهای ملی و بین المللی آن می چرخید، خدمت شما ارایه داشتم. این برنامه که از طریق رسانه های انترنیتی نیز پخش گردید، بازتاب گسترده یی به بارداشت که ماحصل آن نزدیک به چهار هزار پیام از خواننده گان این برنامه از گوشه وکنار جهان به آدرس دست اندرکاران این برنامه در تلویزیون جهانی آریانا میباشد.

 

تحلیل هایی که توسط این برنامه ی پژوهشی ارایه گردید، ایران را در سال 2010 به عنوان دولت هسته یی پیشبینی نمود و ظرفیت های این کشور را در دوره های مختلفی از تاریخ شکل گیری برنامه های هسته یی آن مورد بحث قرار داد. بتاریخ 22 ماه دلو سال 1388 آقای محمود احمدی نژاد رییس جمهور ایران از تولید اولین محموله ی یورانیم 20 در صدی خبر داد و جهان را متحیر گردانید. با اعلان این خبر، پیش بینی برنامه ی «گام های سبز، نشانه های قرمز» جامه ی عمل پوشید.

 

به باور تعداد کثیری از روشنفکرانِ کشور، همچو برنامه ها زمینه های مهم و مساعدی را برای روشن سازی ذهنیت های دولت مردان واهل سیاست امور بین المللی در کشور فراهم ساخته و باعث شکل گیری تصامیم دقیق در برنامه ها و پالیسی ها میگردد.

 

 اینک نظری به بخش دوم این برنامه ی پژوهشی می پردازیم. این برنامه تلاش می نماید تا پیامدهای این کارزار مهم بین المللی را در همسایگی افغانستان مورد بحث قرار دهد. دراین برنامه تلاش به عمل آمده  تا اهمیت غنی سازی 20 درصد یورانیوم را در توسعه ی برنامه های هسته یی ایران و پیامدهای آن با تحلیلگران اموربین المللی و مسوولان دولتی دو کشور افغانستان وایران به بحث گیریم.

 

در نخست نظری به هدفمندی های ایران در پیوند به تقویت برنامه های هسته یی اش می افگنیم.

 

1. ملک ستیز تحلیلگر امور بین المللی :

ایران دارای سه هدف مهم در پیوند به تقویت برنامه های هسته یی خود دارد:

نخست، هدف ملی

تقویت برنامه های اقتصادی ایران که از یکی از غنی ترین کشورهای جهان از لحاظ منابع نفت و گاز است، بدون توسعه ی برنامه های انرژی هسته یی ناممکن است. استخراج و بکارگیری این منابع نیاز مبرمی به انرژی (برق) دارد. انرژی وافر در توسعه ی ساختار های صنعت ثقیله و خفیفه ی ایران از اهمیت زیادی برای امروز و فردای ایران خواهد داشت. تقویت و توسعه ی اقتصادی ایران، سنگ پایه های صیانت از منافع ملی، امنیت ملی و سیاست خارجی این کشور را در جهان تمثیل خواهد نمود.

دوم، هدف سیاسی- فکری نظام ایران در دنیای اسلام

جهان اسلام از نبود هماهنگی و تفاهم استراتیژیک رنج فراوانی می برد. فقدان این هم باوری سبب گردیده است که جهان اسلام به دو دسته ی بزرگ و دسته های کوچک ناشی ازین دو دسته ی بزرگ منقسم گردد. این دو دسته ی بزرگ از مذاهب بسیار مهم دین مقدس اسلام نشأت کرده اند و دولت های اسلامی را که اکثریت باشنده گان آنها پیروان این مکتب های اسلام را در خود دارند، هماهنگ کرده است. عربستان سعودی غنی،که در تفاهم نزدیک با پاکستان هسته یی و کشورهای چون امارات متحده ی عربی ، بحرین، قطر، عمان، اردن قرار دارد، در حمایت از یک باور، گردهمایی استراتیژیک خویش را شکل داده اند. این روند از حمایت های گسترده ی غرب در راس ایالات متحده ی امریکا قرار دارد. این در حالیست که ایران به عنوان دولت بسیار مقتدر با انقلابی ترین برخورد با اسلام، مکتب دیگر اسلام را هماهنگی می نماید که تاثیرات مستقیم و با اهمیتی به عراق، افغانستان، لبنان و گروه های از مردمان تحت تاثیرش را در پاکستان نیزدرپی دارد. گروه دیگر، کشورهای اسلامی که بیشتر سیکولارتر می اندیشند، مانند مصر، اندونیزیا، ترکیه، تونس و لیبیا پیوندهای معتدل را با هردو سوی این مناسبات گسترانیده اند. بدین ترتیب تقویت برنامه های هسته یی ایران، توازن در حاکمیت گرایشانه ی عربستان سعودی و پاکستان را تضعیف خواهد کرد وبر وزنه ی ایران افزایش به عمل خواهد آمد.

سوم، هدف جهانی

جهانیان و ایرانی ها به خوبی میدانند که دستیابی ایران به سلاح هسته یی، ریسک وحتی خطر حمله ی غرب به  ایران را محدود و یا حتی منتفی می گرداند. این اصل باعث می گردد که ایران تاثیراتش را در عراق تحت تاثیر امریکا قوت بخشد و نقش ابر قدرتی امریکا را در شرق میانه به چالش بکشاند. از سوی دیگر اسراییلی که در حمایت مستقیم امریکا از مدرن ترین سلاح و نیروهای به رسمت نا شناخته ی هسته یی بهره مند است، در برابر حریف پر قدرت هسته یی و نفتی در شرق میانه قرار میگیرد و توازن تسلیحاتی را در منطقه ،به نفع دنیای اسلام و ایران تغییر فاحشی می آورد. البته دراین امر روس ها نیز با ایران توافق دارند.

 

2. عبدالقدیر میرزایی ژورنالست تلویزیون آریانا ،

اما تاثیرات هسته یی شدن ایران به منطقه و افغانستان، می تواند بر جیوپولیتیک منطقه تاثیراتی زیادی را وارد نماید. حضور گسترده ی نیروهای نظامی ایالات متحده امریکا در نزدیکی مرزهای ایران و تقویت برنامه های هسته یی ایران چه تاثیراتی را بر افغانستان خواهد گذاشت؟ دولت های افغانستان و ایران پیشینه های بحث بر انگیری داشته اند. تاریخ باستان، تاریخ معاصر و دوران جنگ سرد، هریک معضله های گسترده ی بر شانه های سنگین این مناسبات گذاشته است. توسعه وتقویت برنامه های هسته یی ایران چه تاثیراتی را براین روابط خواهد داشت. دولت افغانستان دوست و شریک استراتیژیک ایالات متحده امریکا است در حالیکه ایران این کشور را به عنوان رقیب استراتیژیک و دشمن منافع ملی خود می داند. چگونه این توازن با اهمیت توسط دولت افغانستان مطرح میگردد؟ آیا راهی برای حفظ این میزان متناسب وجود دارد؟

دکتور محمود احمدی نژاد رییس جمهور ایران :

دولت ها و ملت ها می نشینند تا با هم منافع مشترک تعریف کنند بین ایران و افغانستان هرچه است مشترک است تاریخ مشترک ، فرهنگ مشترک ، تمدن مشترک ،مرز مشترک، دوستان مشترک ، دشمنان مشترک ، سرنوشت مشترک ، همه ی مسایل میان دو کشور مشترک است ما در واقع دو ملت برادر هستیم که به طور طبیعی و تاریخی همسایه و برادر هم هستیم در غم ها وشادی های یکدیگر شریک هستیم، نمیتوانیم شریک نباشیم بسیاری از مردمان ما پیوند خوردند و در یک منطقه ی واقع شدیم که بسیار مهم و اثر گزار است.

ملک ستیز تحلیلگر امور بین المللی :

آیا ما دولت ایران را به عنوان دولت هسته یی به رسمیت می شناسیم. خواسته یا نا خواسته این نکته به شاهرگ مناسبات دپلوماتیک ما با ایران مبدل میگردد. بحث به رسمیت شناسی، تاثیرات زیادی را بر روابط دو کشور خواهد گذاشت. سازمان بین المللی اتومی و پیمان منع گسترش برنامه های اتومی، هردو این بهانه را برای دولت افغانستان فراهم میسازد تا از به رسمیت شناسی دولت هسته یی ایران جلوگیری کند. اما این دو نهاد، هند و پاکستان را نیز بنام دولت های اتومی به رسمیت نمی شناسند ولی واقعیت این است که اتومی شدن هند و پاکستان از مرز به رسمیت شناسی فرا تر گام گذاشته است. به باور من دولت افغانستان باید به این چه باید کرد از همین حالا پرسش موجه ی را تهیه بیند.

نبود موضع مشخص در سیاست خارجی افغانستان پیرامون دولت های اتومی همسایه اش میتواند سکوت مرموز ولی مثبت برای همسایگان تلقی گردد. اما این سکوت مرموز و مثبت به هیچ صورتی به نفع منافع ملی وامنیت ملی افغانستان تمام نخواهد گردید. به باور من دولت افغانستان نیاز به تدوین ا ستراتیژی دولت انحصار شده به جهان هسته یی دارد. ما باید ایران هسته یی همسایه، پاکستان هسته یی همسایه و هند هسته یی همسایه را برای خود تعریف نماییم. این تعریف باید تعریف استراتیژیک باشد، نه تعریف، معامله گرانه و فرصت طلبانه که در بسیاری از موارد برخلاف امنیت ملی دولت و ملت ما باشد. ما نیاز به آسیب شناسی خود ازاین همسایه ها داریم. این آسیب شناسی باید از سوی ما صورت گیرد. هیچ نهاد و یا دولت دیگری نمیتواند برای ما این آسیب شناسی را انجام دهد.

 

3. عبدالقدیر میرزایی ژورنالست تلویزیون آریانا :

در آغاز شکل گیری نظام هسته یی ایران، بحث برنامه های اتوم برای تولید انرژی، مورد بحث قرار داشت. با تغییر رژیم سیاسی، بویژه پس از انقلاب اسلامی ایران، واکنش پیرامون برنامه های هسته یی ایران تعویض شد و بحث خطر تقویت یورانیم به عنوان ماده ی خطرناک برای تولید سلاح هسته یی مورد توجه ی جهان قرار گرفت. حالا که رییس جمهور ایران قادر بودن ایران را به تقویت بیست در صد یورانیم مطرح کرده است، جهان به بحث خطرناکتری مراجعه میکند. یعنی تولید سلاح اتومی ایران. این بحث تشویش ایالات متحده و اتحادیه ی اروپا را به حدی زیاد کرده است که هردو دست به ایجاد تحریم های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خواهند زد. این در حالیست که ایران نیز توجه و حمایت برخی از دولت های جهان را جلب کرده است. برخی از کشورهای مهم جهان چون برازیل، وینزیویلا، سوریه، کیوبا و در حدود معینی هند از نمونه های این دولت ها است. چین نیز به تحریم ایران با دید مثبت نمی نگرد. پس تا چه حدی برنامه های هسته یی ایران به عنوان تشویش مهم در میان جامعه ی جهانی باقی خواهد ماند؟

 

دکتور رنگین داد فر سپنتا : مشاور امنیت ملی رییس جمهور افغانستان :

جمهوری اسلامی ایران مانند هر کشور دیگری، عضو سازمان ملل متحد و عضو آژانس بین المللی اتومی است لذا این کشور حق دارد به تکنالوژی پیشرفته ی معاصر از جمله به تکنالوژی اتومی در چهارچوب موازین قبول شده ی بین المللی  دست پیدا کند ، محرومیت کشورهای جهان سوم از تکنالوژی های پیشرفته، محکومیت این کشور ها است. در عین حال این مطلب را هم باید بپذیریم که  گسترش سلاح امحای جمعی " اتوم" سلاح بیولوژیک و کیمیاوی یک تهدید جدی برای صلح جهانی است به خصوص اینکه تروریزم بین المللی به عنوان یک خطر جدی برای صلح بین المللی و همزیستی مطرح است . پس اگر تروریستان به این سلاح کشتار جمعی دست بیابند آنان با مفکوره ها و اندیشه های افراطی که دارند از این سلاح استفاده خواهند کرد و بدین ترتیب موجبات قتل هزاران انسان این کره ی زمین را فراهم میکنند بدین ترتیب استفاده از تکنالوژی پیشرفته یک امر مشروع است و مبارزه با سلاح امحای جمعی در چهارچوب و موازین قبول شده بین المللی نیز امر مشروع تلقی می شود . اما ما به عنوان افغانستان خود را از سوی جمهوری اسلامی ایران در خطر نمی بینیم ، هیچ گونه خطری متوجه ما نیست زیرا ایران یک کشور همسایه و دوست ما است اما جامعه ی جهانی ، کشور های غربی و اعضای شورای امنیت نگران اند، آنان می گویند که اگر ایران به بیست درصد غنی سازی یورانیم دست پیدا کند امکان تولید سلاح اتومی را خواهند داشت ، این مطلب هم چنان از سوی آژانس بین المللی اتومی بیان شده است و ما امید وار هستیم که ایران از طریق گفتگو با آژانس به تفاهم برسد.

 

3. ملک ستیز تحلیلگر امور بین المللی:

پژوهشی که در سال 2008 از سوی یکی از نهاد های با اعتبار جهانی پیرامون پیشرفت آینده ی جهان صورت گرفت، به وضاحت نشان میدهد که ایران نقشی مهمی را در آینده ی جهان خواهد داشت. دراین پژوهش ایران در جمع هفت کشور با اعتبار جهان قرار گرفته است، که از لحاظ اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نقش مهم جهانی را بویژه دراین منطقه ی از جهان ایفا می نماید. با این رویکرد میشود به ایران ِفردا نگریست. پس نظامی که این سر زمین را رهبری خواهد کرد برای غرب و برای جهان از اهمیت زیادی بهره مند است. قدر مسلم اینست که رژیم های ایدیالوژیک نمیتوانند، بصورت دیرپا، رهبری نظام های پر قدامت و تاریخی را حفظ نمایند. ایران یک سر زمین متمدن با تاریخ مشترک جهانی با جغرافیای مشترک ما است. پس ایران برای جهان هم از لحاظ ساختاری و هم از لحاظ مناسبات بین المللی مقام و منزلتش را حفظ خواهد کرد. سیاست شناسان امریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، کانادا، کشورهای بینی لوکس، و سکندناوی دیدگاه های مشابهی در مورد  برنامه های هسته یی ایران دارند. آنها با چشمان رقیبی به ایران مینگرند که در صورت تقویت نیروهای هسته یی ایران که شگوفایی بازار اقتصادی این کشور را در پی خواهد داشت، گوشزد مهمی برای آنها در محدود شدن دوران نفت از شرق میانه به این کشورها خواهد گردید. اما بقیه جهان دیدگاه های متفاوتی در مورد تقویت هسته یی ایران دارد. کشور های شرق دور، چون جاپان و کشورهای همسایه های دورونزدیک ایران چون روسیه – چین- هند به آینده ی ایران به دید خوشبینانه تری نگاه میکنند. چون آنها به این باور هستند که شگوفایی ایران باعث ضعف رقبای اصلی این چهار ابر قدرت منطقه یی میگردد.  

 

4. عبدالقدیر میرزایی ژورنالست تلویزیون آریانا :

بدون شک دولت های غربی در مورد سرنوشت ایران بی تفاوت نیستند. اکنون بحث ایران به یکی از مهمترین دستورهای کار در سیاست های خارجی امریکا و بریتانیا قرار دارد. چندی پیش هیلری کلینتن وزیر امور خارجه ی امریکا اعلام داشت که ایران به سوی یک دیکتاتوری نظامی روان است. از سوی دیگر گوردن براون نخست وزیر پیشین بریتانیا تقویت 20 در صد یورانیم را در ایران خطر بزرگی بر امنیت جهانی تلقی کرده است. هردو سیاست مدار با صلاحیت غرب پیام شدیدی به ایران ارایه کرده اند. از سوی دیگرنا آرامی های اخیر ایران، پس از انتخابات از سایه ی تاثیرات برنامه های غرب پیرامون ایران به دور نخواهد ماند. بدین ترتیب ایران در زره بین برنامه های استراتیژیک غرب، به چالش های قابل ملاحظه ی برخواهد خورد. از سوی دیگرغرب نیز در مشکل بزرگ هسته یی سازی رژیم جمهوری اسلامی گیر خواهد ماند.

 

دکتور رنگین دادفر سپنتا مشاور امنیت ملی رییس جمهور افغانستان:

ایران یک کشور بزرگ و باثبات منطقه است ، مسایل داخلی این کشور مربوط به خود شان است اما نگرانی که از طریق توصل به زوردر پیوند با حل تفاوت های بین المللی  در برابر ایران وجود دارد ، این مسله اوضاع جهان را بغرنج ساخته و ما به حیث کشور همسایه از پیامد این بی ثباتی متاثر خواهیم گشت. سیاست جمهوری اسلامی افغانستان سیاست حمایت از ثبات و امنیت در ایران است و در عین زمان حل مشکلات بین المللی در چهارچوب قوانین و نظام ارزشی که کشور ها برای خود دارند وظیفه ما نیست که در امور داخلی دیگران مداخله کنیم و همان طوریکه نمی خواهیم دیگران در امور داخلی ما مداخله کنند . من امید وارم که جامعه ی جهانی با توجه به درک اینکه ایران یک کشور بزرگ منطقه است ، هر نوع بی ثباتی در ایران موجب بی ثباتی منطقه خواهد شد در نظر داشته باشند.

 

4. ملک ستیز تحلیگر امور بین المللی :

بصورت قطع، غرب، در مورد ایران سکوت نخواهد کرد. حالا با تقویت 20 در صد یورانیم  و گمانه زنیهای حتی تا 80 در صد تقویت یورانیم، بیم دستیابی ایران به سر کلاهکهای هسته یی نظامی، بیشتر و گسترده تر میگردد. این بیم که فضای سیاست خارجی امریکا و شرکای غربی اش را درنوردیده است، خطر حمله بر ایران را منتفی تر میگرداند. اما این مسئله به معنی سکوت غرب در برابر ایران نباید تلقی گردد. غرب برنامه های گسترده اش را از طریق تاثیرات فرهنگی، رسانه یی، فشار به آزادی های شهروندی و حقوق بشر، پلولرزیم دپلوماتیک بر دستگاه های سیاسی داخلی و خارجی ایران ادامه خواهد داد. برای غرب راهی به جز ازاین باقی نمانده است.

از چهار سال بدینسو امریکا به فکر حمله ی نظامی بر ایران است. اما نه دکتورین بوش و نه هم دکتورین براک اوباما توانسته اند به این امر موفق گردند. دو دلیل  مهم در برابر این سکوت استراتیژیک قرار دارد:

نخست اینکه، دو جنگ ، دشوار و پرهزینه ی امریکا در منطقه، مجال جبهه ی دشوارتر سوم را برای امریکا مسدود کرد. این دو جنگ دشوار، جنگ در افغانستان و عراق بود. جنگ ایران میتوانست سه برابر دشوار تر، از هردو جنگ مطروحه باشد.

دوم اینکه، ایران، در تبانی با شرکای بین المللی ازجمله مسکو و پیکنگ، امریکا را در اغفال قرار داد. تا هنوز امریکایی ها نمیتوانند دریابند که دستگاه های بحث برانگیز تقویت یورانیم در کجای ایران قرار دارد و ایرانی ها تا چه حدی در زمینه پیشرفت بدست آورده اند.

در نهایت امرمطلوب برای امریکایی ها اینست که دامنه ی تحریم در برابر دولت ایران را گسترده تر سازند. اما به باور من تحریم، زمانی به نتیجه ی مطلوب خواهد انجامید که جهان در هماهنگی مفید و سازنده با امریکا عمل نماید. اما، دوران حکومت هشت ساله ی بوش با سیاست خارجی تندروانه اش، زمینه های مشارکت استراتیژیک امریکا را از کشورهای مهم در جهان محدود ساخت. این در حالیست که ایران در سطح جهانی همکاران بین المللی خود را تقویت بخشید. 

درمجموع طرفداران تحریم علیه ی ایران درسطح اروپا و امریکا بیشمار هستند. آنها به این باوراند که تحریم میتواند توتالیتایزم ایدیالوژیک را در ایران تضعیف بخشیده و راه های بهتری را برای صلح و امنیت منطقه یی فراهم آورد. حد اقل این اصل به مراتب بهتر از جنگ خواهد بود.  

تاثیر به ذهنیت عامه ی ایران از طریق رسانه ها

 تلاش های امریکا و هم فکرانش در پیوند به تاثیر گذاری و یا تغییر ذهنیت عامه ی ایران در برابر رژیم جمهوری اسلامی از مرز رسانه های منطقه یی، به رسانه های جهانی کشانیده و تاثیرات مهمی را در ذهنیت مردم این کشور در برابر حکومت شان به جا گذاشته است. نمونه ی خوب آنرا میتوان در حوادث اخیر پیرامون انتخابات ریاست جمهوری در ایران مورد ارزیابی قرار داد.

روشنفکران ایران در غرب و تاثیر آنها بر وضعیت کنونی

 از سویی هم کمیت گسترده ی روشنفکران ایرانی که تعداد شان به دها هزار تن در کشورهای اروپایی، امریکایی و کانادایی میرسد، نقش مهمی را در اشاعه ی اندیشه های لیبرالیزم غرب بر ایران فردا دارد. این روشنفکران ناراض میتوانند به گونه ی فرسایشی، موج تازه ی از جاگزینیهای بارزتری را برای غرب در ایران فراهم سازند. امروز کمیت وسیعی از تکنوکراتها، متخصصین و چهره های سر شناس ایرانی در زمینه های سیاست، اقتصاد، فرهنگ و تکنالوژی در غرب زنده گی میکنند. تصور میشود که روزی این نیروهای روشنگر ایرانی در بیرون از مرزهای ایران دستاویز خوبی برای یک الترناتیف قابل قبول برای غرب در ایران به حساب آید.

دنیای حامی (اسلامی) امریکا و نقش آن بر وضعیت ایران

غرب تلاش خواهد کرد تا از طریق کشورهای اسلامی معتدل چون ترکیه، امارات عربی، بحرین، قطر، تونس ....تاثیراتش را بر ذهنیت اجتماعی ایران گذاشته و فضای این کشور را در برابر رژیم جمهوری اسلامی تغییر دهد.   

 

 

5. عبدالقدیر میرزایی ژورنالیست تلویزیون آریانا :

سازمان بین المللی انرژی اتومی سازمان ملل متحد تحت رهبری آقای یوکیا آمانو رییس جدید این نهاد بتاریخ هجدهم فبروری سال 2010  گزارشی را از توسعه ی برنامه های اتومی ایران به نشر رسانید که موجب تشویش بیشترجامعه ی بین المللی گردید. این گزارش به فعالیت های مخفی ایران برای ساختن کلاهک های اتومی ابراز تشویش کرده است. هم چنان این گزارش نشان میدهد که چگونه برنامه های اتومی ایران با برنامه های نظامی ایران در هماهنگی قرار گرفته است. این گزارش که برای اولین بار با این جدیت مطرح میگردد، واکنشهای شدیدی دولت های غربی را در برابر ایران سبب گردیده است. ایرانی ها بخش های زیادی ازاین گزارش ده صفحه یی این سازمان را افترا خوانده اند. اما واقعیت اینست که گزارشی با این صراحت باعث نگرانی برنامه های استراتیژیک جهان گردیده و نیاز به دقت بیشتر دارد. اما این موضع گیری سازمان بین المللی انرژی اتومی چه پیامدهای را برای تولید برنامه های اتومی ایران خواهد داشت؟

 

5. ملک ستیز تحلیگر امور بین المللی :

دانشمندان و نقش آنها در برنامه های نظامی ایران؟

گزارش آژانس می افزاید بازرسان در هنگام بازدید از تاسیسات اتومی نطنز در ماه نوامبر متوجه شدند سانتریفوژهای کمتری مشغول غنی سازی هستند، اما تولید یورانیم غنی شده در مقایسه با گذشته افزایش یافته است.

به گفته ی کارشناسان این نشان می دهد، ایران در نصب سانتریفوژها به مشکل برخورده اما بازدهی سانتریفوژهای فعال افزایش یافته است.

این در حالیست که آژانس بین المللی انرژی اتومی گفته است ایران از "همکاری های لازم" برای تایید صلح آمیز بودن فعالیت های هسته اش خودداری کرده است.

همکاری با بازرسان ضعیف است باید، گسترش یابد.

اگر ایران این خواست ها را نپذیرد، سازمان بین المللی اتومی به شورای امنیت مراجعه خواهد کرد.

فرق مهم البرادعی رییس پیشین آژانس اتومی بین المللی و آقای آمانو رییس کنونی این نهاد، در نحو برخورد (یا مدیریت) دپلوماتیک آنهاست. آقای البرادعی بیشتر برخوردهای دپلوماتیک به مسایل داشت در حالیکه آقای آمانو بخش های تخصصی و پژوهش های علمی را برای رسیدن به راه حل ترجیح میدهد. به نظر میرسد آقای آمانو، این بحث را با جدیت تمام با دولت های بزرگ جهان نیز مطرح نماید.

 

 

6. عبدالقدیر میرزایی ژورنالست تلویزیون آریانا :

اما پرسش مهمی که ذهن هر افغان را به خود مشغول گردانیده اینست که دولت افغانستان چه باید کند تا خود را در محور این برنامه های خطرناک منطقه یی که تاثیرات جهانی را بر انگیخته است، عیار سازد. برخی ها به این باورهستند که مشارکت استراتیژیک با ایالات متحده امریکا، میزان خطرات را برای امنیت ملی افغانستان کاهش می بخشد. اما تعداد دیگری به این باور هستند که مشارکت استراتیژیک با امریکا فقط یک روی سکه ی منافع ملی را میسازد که بر می گردد به امنیت ملی ایلات متحده ی امریکا در منطقه، سکه ی دیگر که عبارت از منافع ملی دولت افغانستان در دورنمای استراتیژیک باشد، کمتر مورد دقت این مناسبات قرار گرفته است. پس چه باید کرد تا این میزان را تشخیص کرد و چه باید کرد تا مافع افقانستان دراین محاصره ی هسته یی کشورهای همسایه حفط گردد و خود این کشور از خطر مداخلات بیرونی در امان ماند؟

 

 دکتور محمود احمدی نژاد رییس جمهور ایران :

ما راه حل امنیت در افغانستان ، استقرار دولت قانونی افغانستان را بدست دولت قانونی این کشور می بینیم ، سعی ما برین است تا از وحدت ملی و دولت افغانستان حمایت کرده و در کنار مردم باشیم . و سیاست قطعی ما حمایت از مردم ، امنیت و آبادانی افغانستان بوده و در آینده خواهد بود.

 

وحید عمر سخنگوی رییس جمهور افغانستان :

ایران در همسایگی افغانستان یک کشور مهم وبزرگ است ، ما خواهان روابط خوب و حسنه با این کشور هستیم . هیچ عواملی در هشت سال گذشته نتوانست ویا نمی تواند در روابط دو کشور افغانستان و ایران خدشه وارد کند . افغانستان خواهان روابط خوب و حسنه با ایران است در عین حال باید گفت که حضور نظامی جامعه ی بین المللی بنابر خواست مردم افغانستان صورت گرفته و در شرایط موجوده حضور این نیروها بسیار مهم بوده و ما موجودیت این نیروها را به نفع کشور خود میدانیم ، هرگاه کشور های دیگر، کدام مشکلی بین خود دارند لطفا افغانستان را از آن دور نگهدارند . افغانستان خواهان روابط خوب با ایران ، پاکستان ، هند ، امریکا و در کل دنیای غرب است. و حرف مهم این است که ما نمی خواهیم هیچ کشوری از خاک افغانستان علیه کشوردیگری استفاده کند.

 

دکتور رنگین دادفر سپنتا مشاور امنیت ملی رییس جمهور افغانستان :

افغانستان از نظر جغرافیایی در یک منطقه ی بسیار بحرانی جهان موقعیت دارد ، در پیرامون این کشور، کشور های اتومی و برخی از کشور های بزرگ دیگر که دارای سیاست های خارجی خاص خود هستند موقعیت دارند از سوی دیگر افغانستان در مرکز توجه تروریزم جهانی قرار داشته ، هم چنان که در مرکز توجه ضد تروریزم جهانی قرار دارد. در چنین شرایطی تدوین سیاست امنیتی مبتنی بر منافع ملی بوده و دارای اصول ارزشی است لذا نباید جهان تنها به نگاه سیاه وسفید دیده شود ، در جهان رنگ های متفاوتی وجود دارد ، هرگاه با کشوری دوستی داریم نمیتوانیم با کشور دیگری دشمن باشیم زیرا ما توانایی سیاست خارجی متوازن " سیاست خارجی کثیرالمحور" را داریم . افغانستان با ایالات متحده ی امریکا همکاری استراتیژیک دراز مدت به هدف تامین منافع ملی خود دارد و این یکی از ستون های سیاست خارجی ما است در عین زمان بدلیل هویت تمدنی و موقعیت جغرافیایی خود ، دوستی استوار ، جدا ناپذیر با ایران وسایر همسایه های خود داریم ما نمیتوانیم از دوستی امریکا بدلیل منافع ملی خود صرف نظر کنیم همان طوریکه نمیتوانیم به دلیل منافع و موجودیت خود از دوستی با ایران منصرف شویم ، ومشکل که میان این کشور ها وجود دارد مربوط به خود شان است در جهان تنوعی از دوستی ها و جود دارند، این سیاست ما است و کماکان تداوم خواهد کرد.

6. ملک ستیز  تحلیگر امور بین المللی :

چه باید کرد؟

طوریکه در برنامه ی نخست شما پیرامون برنامه های هسته یی ایران بنام «گامهای سبز نشانه های قرمز» پیشنهاد نمودم، توسعه ی برنامه های هسته یی ایران گامهای سبزی را برای شگوفایی این کشور به بار خواهد آورد اما بدون شک توسعه ی برنامه های  هسته یی ایران به عنوان گامهای قرمز برای افغانستان و منطقه به حساب خواهد آمد. مثل ایجاد بمب اتومی پاکستان که خطر جدی برای منافع ملی دولت افغانستان به حساب میاید. اما بیایید از خود بپرسیم، آیا تا به حال واکشنی را از سوی دولت افغانستان در پیوند با این تهدید مدهش در همسایگی خود شاهد بوده ایم؟ سکوت ما در برابر این برنامه های سنگین دولت های همسایه که بر شانه های جیو پولیتیک ما تاثیراتی زیادی را خواهد داشت، خیلی بر زیان منافع و امنیت ملی افغانستان تمام میگردد. بنا قسمیکه در آن برنامه پیشنهاد نمودم، اکیدا مطرح می نمایم اینکه دولت افغانستان دست به ایجاد مرکز مطالعات و تحقیات هسته یی زده و زمینه های ایجاد نطفه های شکل گیری انرژی هسته یی را فراهم سازد.

طوریکه بارها گفته ایم ایجاد مرکز تحقیقات اتومی در افغانستان و رابطه ی آن با منافع و امنیت ملی افغانستان میتواند ضمانت های لازم را برای منافغ و امنیت ملی فراهم گرداند.

 

7. عبدالقدیر میرزایی ژورنالست تلویزیون آریانا :

علاقمندان عزیز !

افغانستان، با وجود اهمیت جیوپولیتک خویش، در محاصره ی قدرت های هسته یی منطقه یی قرار گرفته است. برخی ها به این باور هستند که فقر گسترده دراین کشور اجازه نمیدهد، تا دولتمردان این کشور پیرامون برنامه های هسته یی فکر کنند. آنها این بحث ها را در چارچوب بحث های دور از امکانات و ظرفیت های دولت افغانستان میدانند. اما از سوی دیگر فراموش نباید کرد که ایجاد برنامه های مفید هسته یی، یکی از مهمترین راه های بیرون رفت از فقر گسترده را تشکیل میدهد. ایران یکی از نمونه های مهم این تغییر است. تحولات دراین کشور ِهمسایه نشان داد که چگونه در هفت دهه ی اخیر، زمینه های بهبود وضعیت اقتصادی برای این سرزمین مهیا گردیده است. پس تشکیل و تقویت سازمان های تحقیقات هسته یی که بتواند زمینه های توسعه ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را مساعد سازد و مشروعیت ملی و بین المللی حاصل نماید، میتواند گام بزرگی برای توسعه ی یک ملت به حساب آید، اما این برنامه ها نباید برای استفاده ی سلاح هسته یی قرار گرفته و خطر منطقه یی و جهانی خلق نماید.

در واقع برنامه ی کنونی میخواست تصویر روشنی ازاین پیام را به شما ارایه دهد.  آرزو می برم داشته های این برنامه ی پژوهشی طرف توجه  واستفاده ی اعظمی خواننده گان ، و دانشجویان عزیز در افغانستان و سراسر جهان قرار گرفته باشد. آرزومند نظریات سودمند ، پیشنهادات و انتقادات سالم شما هستم.









July 1st, 2010


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي